BÀI HỌC 5 ( NGŨ )

*Ngũ thừa Phật giáo (5 cỗ xe):

- Nhân thừa

- Thiên thừa

- Thanh văn thừa (tiểu thừa)

- Duyên giác thừa (trung thừa)

- Bồ tát, Phật thừa (đại thừa)

*5 chủng tánh:

1-Phàm phu

2-Bất định

3-Ngoại đạo

4-Thanh văn

5-Đại thừa.

*Ngũ phần pháp thân: Nếu tu được thì sống trong

Tỳ Lô Giá Na (pháp thân Phật) hòa vào pháp giới vũ trụ.

 Giới, định, tuệ là Nhân. Giải thoát, giải thoát tri kiến là Quả.

- Giới

- Định

- Tuệ

- Giải thoát

- Giải thoát tri kiến

  *Tam vô lậu học: GIỚI - ĐỊNH - TUỆ

*Ngũ giáo (Thiên thai tông) và Bát giáo (Hoa nghiêm tông):

- Tiểu giáo                                - Tạng giáo

- Thị giáo                                  - Thông giáo

- Thiên giáo                              - Biệt giáo

- Đốn giáo                                - Viên giáo

- Viên giáo                               - Đốn giáo

                                                - Tiệm giáo

                                                - Mật giáo

                                                - Bất định giáo

 *Ngũ cái (5 triền cái):

Tham dục, sân hận, hôn trầm,trạo cử, nghi.

*Ngũ pháp:

- Tâm pháp: Chỉ cho ngũ ấm

- Sắc pháp: Chỉ cho sự vật

- Tâm bất tương ứng pháp: Do người đặt ra (như thời gian, hướng, tên)

- Tâm sở hữu pháp: Có 51 món (như tham, sân, si, mạn…)

- Vô vi pháp: Pháp tuyệt đối (chẳng có pháp gì cả, nó có vì đối lại với hữu vi pháp).

*Ngũ định là:

- Không vô biên xứ định

- Thức vô biên xứ định

- Vô sở hữu xứ định

- Phi tưởng phi phi tưởng định

- Diệt tận định.

*Ngũ trược:

1- Kiếp trược: Kỳ kiếp, cõi thế đầy sự độc ác, dơ dáy

2- Kiến trược: Ý kiến nhơ nhớp, không tin chánh pháp

3- Phiền não trược: Mê dục trong tâm, hèn hạ vô đạo (tham, sân, si)

4- Chúng sanh trược: Chúng sanh ở cõi xấu xa dơ dáy, đen tối độc ác

5- Mạng trược: Đời sống đen tối xấu xa, hành nghề độc ác hèn hạ

*Ngũ dục lạc:  - Tài (tiền của vật chất)

                        - Sắc (cái đẹp)

                        - Danh (công danh địa vị)

                        - Thực (ăn uống ngon)

                        - Thùy (ngũ nghĩ)

*Của cải 5 nhà (về vật chất và tinh thần):

1- Nước cuốn trôi (thiên tai)

2- Lữa đốt cháy (hỏa hoạn)

3- Con phá của (bại gia)

4- Chính phủ xung công (thời thế)

5- Trộm cướp (xã hội)

*Thành phần chỉ định:

- Phải có chủng tánh đại thừa

- Phải có tâm ưa thích thiền na

- Cần nhận thức ít nhiều về thế cuộc thời sự

- Từng nhận thức ít nhiều về 4 chân lý: Vô thường, khổ, vô ngã, bất tịnh

- Có khả năng tư duy vạn pháp giai không, duyên sanh như huyễn

*Thành phần chống chỉ định:

- Chủng tánh phàm phu ngoại đạo

- Đam mê van xin cầu nguyện

- Thích tân bóc, mê hư danh tình cảm không lý trí

- Mê vật chất phú quí công danh, không tàm quí, không hổ thẹn

- Quá đam mê bản ngã và ngã sở hữu

Theo ngài Thiên Thai Trí Giả, Ngài chia giáo lý của Phật ra làm Năm thời:

1. Hoa Nghiêm: Cũng gọi là thời "Nhật xuất tiên chiếu cao sơn"

2. A Hàm: Cũng gọi là thời "Nhật thăng thứ chiếu hắc sơn"

3. Phương Đẳng: Cũng gọi là thời "Nhật thăng chuyển chiếu cao nguyên"

4. Bát Nhã: Cũng gọi là thời "Nhật thăng phổ chiếu đại địa"

5. Pháp Hoa Niết Bàn: Cũng gọi là thời "Nhật một hoàn chiếu cao sơn".